Iji nri na-agwọ ụkwara nta
A bịa n'ịgwọ ụkwara nta, ọgwụgwọ ọgwụ bụ isi nzọụkwụ. Mana enwerekwa ọrụ dị mkpa maka nri kwesịrị ekwesị n'ịgwọ ọrịa a.
Ezi nri na-edozi ahụ na-ekere òkè dị mkpa n'ịkwalite usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ na inye aka na usoro mgbake. Enwere ụfọdụ nri na-ebuli usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ ma na-enyere aka ịlụso TB ọgụ nke ọma. Ndị a na-agụnye nri ndị nwere vitamin C, vitamin D, zinc, na protein ndị dị mma. Enwere ike ịhụ vitamin C na mkpụrụ osisi citrus dị ka oroma, lemons na strawberries. Enwere ike nweta vitamin D site na ìhè anyanwụ kpọmkwem yana nri ụfọdụ dị ka azụ nwere abụba na akwa. Enwere ike ịhụ Zinc na nri dịka anụ, aki oyibo na ọka zuru oke. Na mgbakwunye, ị kwesịrị ịkpachara anya na-eri nri zuru oke nke protein dị mma iji kwalite usoro ọgwụgwọ ahụ.
Site na ịrapagidesi ike na ọgwụgwọ ọgwụ na nri dị mma, ị nwere ike ịbawanye ohere ị nweta ọgwụgwọ ụkwara nta nke ọma ma kwalite ahụike gị dum.
Kedu ihe onye ọrịa ụkwara nta na-aṅụ?
Nri na-edozi ahụ nke ọma na nke ziri ezi bụ akụkụ dị mkpa nke ịgwọ ụkwara nta na ịkwalite usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ. Na mgbakwunye na nri ndị nwere vitamin na mineral, onye ọrịa TB kwesịrị ịṅụ mmiri kwesịrị ekwesị iji nyere aka ịgwọ ọrịa na ịlụso mbufụt ọgụ.
Ọ dịkwa mkpa ka ị zere ihe ọṅụṅụ na-akpali akpali dị ka kọfị na tii ojii, n'ihi na ha nwere ike igbochi ntinye nke ígwè site na nri. Kama nke ahụ, ị kwesịrị ị drinkụ mmiri buru ibu na ihe ọṅụṅụ sitere n'okike, nke jupụtara na vitamin na nri.
Ihe ọṅụṅụ ụfọdụ nwere ike ịbara ndị ọrịa TB uru gụnyere mmiri karọt, ihe ọṅụṅụ tomato ọhụrụ, na lemonade nwere mmiri ọkụ. Ihe ọṅụṅụ ndị a na-eme ka ọbara na-erugharị ma na-akwalite usoro ọgwụgwọ.
Ọzọkwa, echefula ịrapagidesi ike na ọgwụ ị nyere gị tupu ịmalite mgbanwe ọ bụla na nri gị.
Onye ọrịa ụkwara nta na anorexia
Mgbe mmadụ nwere ụkwara nta, ọ nwere ike na-enwe mmetụta nke enweghị agụụ. Nke a nwere ike ịbụ n'ihi ọtụtụ ihe, gụnyere mgbaàmà ndị metụtara ọrịa ahụ na mmetụta ya na usoro nsị. Onye ọrịa ahụ nwere ike ịnwe ọgbụgbọ na enweghị agụụ n'ihi mgbu obi na ike ọgwụgwụ n'ozuzu nke nwere ike iso ọrịa ahụ.
Ọ dị mkpa ka onye ọrịa TB na-eri nri dị mma na nke ziri ezi iji kwado usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ ma nyere aka ịlụso ọrịa ahụ ọgụ. Ọ nwere ike na-esiri ụfọdụ ndị ọrịa ike iri nri nke ọma n'ihi enweghị agụụ, mana enwere ụfọdụ ndụmọdụ enwere ike ịgbaso iji kwalite agụụ ma hụ na iri nri zuru oke.
Ọ dị mma iri obere nri ugboro ugboro n'ụbọchị niile karịa nri buru ibu, anaghị adịkarị. Iri nri ndị na-edozi ahụ dị ka mkpụrụ osisi ọhụrụ, akwụkwọ nri, na mkpụrụ ọka nwere ike inye aka ịbawanye agụụ ma kpalie ahụ irikwu nri.
Ọzọkwa, ị kwesịrị ịzere iri nri dị arọ na abụba abụba nke nwere ike ịkpata mmetụta nke ịdị arọ na ahụ erughị ala na afọ. E kwesịrị izere ihe ọṅụṅụ dị nro na ihe na-akpali akpali dị ka kọfị na tii ojii, n'ihi na ha nwere ike imetụta agụụ na-akpata nsogbu mgbaze.
Onye ọrịa TB kwesịrị ịgbaso nri dị mma iji hụ na ọ na-eri nri dị mkpa ma kwado usoro ọgwụgwọ ahụ. Onye ọrịa ahụ nwere ike ịgakwuru onye na-ahụ maka nri na-edozi ahụ maka ntụzịaka ahaziri na usoro mgbochi dịka ọnọdụ ọnọdụ ahụike ya na mkpa onye ọ bụla si dị.
Kedu ka esi ewepụ ụkwara nta?
N'ụzọ dị mwute, ụkwara nta bụ ajọ ọrịa na-efe efe nke na-emetụta usoro iku ume. Agbanyeghị, enwere olile anya dị ukwuu na enwere ike ịgwọ ya ma kpochapụ ya kpamkpam. Ọ bụrụ na ị nwere ma ọ bụ chee na ị nwere ụkwara nta, ị nwere ike ịme ihe ụfọdụ iji wepụ ọrịa ahụ ma melite ahụike gị dum.
Nke mbụ, ọ dị mkpa ịmalite ọgwụgwọ ọgwụ kwesịrị ekwesị. Nke a nwere ike ịchọ ka ị gakwuru dọkịta ọkachamara na ịgbaso usoro onunu ogwu. Ọgwụgwọ nwere ike were ogologo oge ma chọọ ndidi na ntachi obi.
Na mgbakwunye na ọgwụgwọ ọgwụ, a na-atụ aro ka ịgbaso nri dị mma na nke ziri ezi. Iri nri bara ụba na vitamin na mineral, dị ka akwụkwọ nri na mkpụrụ osisi, nwere ike ịkwalite usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ ma nye aka na ọgwụgwọ. I kwesịkwara izere iri nri ndị nwere abụba, ihe ọṅụṅụ dị nro, na ngwaahịa ụlọ ọrụ na-emerụ ahụ.
N'ikpeazụ, ị ga-emerịrị ịdị ọcha nke onwe gị ma zere iso ndị ọzọ na-akpakọrịta ozugbo ka ị ghara ibunye ọrịa ahụ. Idebe aka na-adị ọcha na ịsacha ya mgbe niile dị ezigbo mkpa n'igbochi ọrịa.
Na nkenke, iji kpochapụ ụkwara nta, ị ga-agbaso ọgwụgwọ ọgwụ, na-agbaso nri dị mma, na-edebekwa onwe gị ọcha. N'otu oge ahụ, ị kwesịrị ịga n'ihu na nlekọta ahụike mgbe niile ma soro dọkịta gị na-ahụ maka ọganihu na ọrịa ahụ agaghị alaghachi.
Kedu mgbe onye ọrịa TB na-adịkwu mma?
Mgbe ịmalite ọgwụgwọ dị mma na nke ziri ezi maka ụkwara nta, onye ọrịa ahụ nwere ike inwe ahụ iru ala mgbe obere oge gasịrị. Ọganihu na-amalitekarị n'ime izu abụọ ruo ọnwa abụọ nke ịmalite ọgwụgwọ. Otú ọ dị, oge inwe mmetụta dị mma nwere ike ịdịgasị iche site n'otu onye gaa na onye ọzọ.
Ka oge na-aga na iji ọgwụgwọ kwesịrị ekwesị na-aga n'ihu, ndị ọrịa nwere ike inwe mmetụta na-aga n'ihu na ọnọdụ ahụike ha. Ha nwere ike ịhụ mmụba nke mgbaàmà ha mara nke TB dị ka ụkwara na-adịgide adịgide, ahụ ọkụ, na mbelata ibu na-enweghị nkọwa.
Otú ọ dị, ọ dị mkpa iburu n'obi na a ghaghị imecha ọgwụgwọ dịka ntuziaka ahụike kpọmkwem na maka oge zuru ezu. Onye ọrịa ahụ nwere ike ọ gaghị enwe ahụ iru ala ruo mgbe ọ gbasiri ike na ọgwụgwọ ruo oge ụfọdụ. Ya mere, ọ dị mkpa ịga n'ihu na ọgwụgwọ na iso dọkịta ahụ iji nweta mgbake zuru oke site na ụkwara nta.
Enwere ike ịgwọ ụkwara nta kpamkpam?
Ụkwara nta bụ ọrịa na-efe efe nke nje bacteria a na-akpọ Mycobacterium ụkwara nta na-ebute. Mmadụ nwere ike bute ụkwara nta ma ọ bụrụ na nje bacteria ndị a na-ahụ ya, ha na-amụbakwa n'ahụ́ ya. Otú ọ dị, ihe dị mma bụ na a pụrụ ịgwọta TB kpam kpam site n'iji ọgwụgwọ ziri ezi na nke kwesịrị ekwesị.
Ngwọta nri maka ụkwara nta na-ekere òkè dị mkpa n'ịkwado usoro ọgwụgwọ. Na mgbakwunye na ịṅụ ọgwụ mgbochi ụkwara nta nke dọkịta nyere iwu, a na-atụ aro ka ị rie nri bara ụba na nri ndị dị mkpa iji mee ka usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ sie ike. Nke a nwere ike ịgụnye iri mkpụrụ osisi na akwụkwọ nri ọhụrụ, protein ahụike, na nri nwere vitamin na mineral ndị dị mkpa dị ka vitamin C, vitamin D, na zinc.
A na-atụkwa aro ka ị zere ihe ọṅụṅụ na-aba n'anya, ihe eghe eghe na nke nwere abụba, na ihe ọṅụṅụ dị nro, n'ihi na ha nwere ike ime ka usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ ghara ịda mbà ma gbochie usoro ọgwụgwọ ahụ.
Ị ga-agbaso usoro ọgwụgwọ dọkịta nyere gị ma gbasoo nri dị mma iji hụ na a gwọọ ụkwara nta kpamkpam.
Ụkwara nta na-ebute anaemia?
Ụkwara nta bụ ọrịa na-efe efe nke na-emetụtakarị ngụgụ. Ọ bụ ezie na ụkwara nta nwere ike ịkpata ọtụtụ nsogbu ahụ ike, a naghị ele ya anya dị ka ihe na-akpata anaemia kpọmkwem.
Otú ọ dị, ụfọdụ ndị na-arịa ọrịa ahụ nwere ike ịna-enwe nkụda mmụọ na ịbelata ibu, mgbe ụfọdụ na-ebute anaemia nke ọkwa hemoglobin dị ala na-akpata. Nsogbu ahụike ndị a maka ahụ bụ n'ihi mkpa ọ dị maka nri dị mma na nke ziri ezi.
Iji zere anaemia ma kwalite ahụike na-adigide n'oge ụkwara nta, onye ọrịa kwesịrị iri nri nwere vitamin, mineral na protein. Nri ya kwesịrị ịgụnye mkpụrụ osisi, akwụkwọ nri, mkpụrụ osisi dum, na protein dị mma dị ka anụ a ṅara n'ọkụ, azụ̀, na akị.
Na nkenke, ọ bụ ezie na ụkwara nta anaghị ebute ọrịa anaemia ozugbo, iri ezigbo nri na nri kwesịrị ekwesị na-arụ ọrụ dị mkpa n'ịkwado ahụike zuru oke ma na-agbake na ọrịa ahụ.
Kedu ụdị ụkwara nta kacha dị ize ndụ?
Ụkwara nta bụ otu n'ime ọrịa na-efe efe nke ukwuu n'ụwa. Ọ na-eme n'ihi ikpughe nje bacteria Mycobacterium ụkwara nta nke a na-akpọ Mycobacterium ụkwara nta. Ọrịa a nwere ike isi metụta akpa ume, mana ọ nwekwara ike gbasaa n'akụkụ ahụ ndị ọzọ dị ka ọkpụkpụ, akụrụ, na ụbụrụ.
N'ime ụdị TB dị iche iche, TB nke na-eguzogide ọgwụ bụ nke kasị dị ize ndụ. Nke a pụtara na nje bacteria na-ebute ọrịa ahụ akwụsịla ọtụtụ ọgwụ a na-eji agwọ ya. TB na-eguzogide ọgwụ bụ nnukwu ihe ịma aka ahụike ọha na eze, ebe ọ na-esiri ike ịgwọ ma na-ekpughere ndị bu ọrịa ahụ n'ihe egwu dị egwu.
Iji zere ibute ụkwara nta, ọ dị mkpa ịme ihe mgbochi gụnyere ịgba ọgwụ mgbochi ọrịa, zere mmekọ nke ukwuu na ndị butere ọrịa, na idobe gburugburu ebe obibi ọcha. Ọ bụrụ na a na-enyo enyo ụkwara nta, ọ dị mkpa ịkpọtụrụ dọkịta ozugbo iji chọpụta ọrịa ahụ ma malite ọgwụgwọ kwesịrị ekwesị.
Amachibidoro mmiri ara ehi maka ndị ọrịa ụkwara nta?
Enweghị akaebe sayensị iji gbochie iri mmiri ara ehi maka ndị ọrịa ụkwara nta. N'ezie, mmiri ara ehi bụ nri bara ụba na nri dị mkpa, protein na calcium. Ihe oriri ndị a dị mkpa nwere ike inye aka n'ịkwalite usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ ma mee ka ahụ dị ike n'ịlụso ọrịa ọgụ.
Otú ọ dị, nzaghachi onye ọ bụla na ịṅụ mmiri ara ehi nwere ike ịdị iche dabere n'otú anụ ahụ si eme ya. Ụfọdụ ndị nwere ụkwara nta nwere ike inwe ihe nfụkasị ahụ na mmiri ara ehi ma ọ bụ ike ịgbari ya. N'okwu ndị a, ndị mmadụ kwesịrị ịgakwuru dọkịta maka ntụziaka ụfọdụ.
Rịba ama na ịzere mmiri ara ehi adịghị mkpa maka ndị ọrịa TB, mana ị kwesịrị ịṅa ntị ma gee ahụ gị na ntụziaka dọkịta gị. Ọ nwere ike ịbụ ezigbo echiche ịzere mmiri ara ehi ma ọ bụrụ na ị na-enweta mmeghachi omume na-adịghị mma na ya, enwere ike dochie ya na ihe ndị ọzọ dị ka mmiri ara ehi sitere na osisi.
Gịnị bụ nsogbu nke ụkwara nta?
Ụkwara nta bụ ọrịa na-efe efe nke Mycobacterium ụkwara nta na-ebute, nke nwere ike imetụta ọtụtụ akụkụ ahụ ike na ọdịmma. Agwọghị TB nke ọma nwere ike ibute nsogbu siri ike.
Otu n'ime nsogbu ndị na-enwekarị ụkwara nta bụ ọbara ọgbụgba. Mgbe fibrosis na ngụgụ na-atụgharị ghọọ ọnya, nke a nwere ike imebi arịa ọbara na ngụgụ na ọbara ọgbụgba nke capillaries. Ọbara ọgbụgba nke akpa ume nwere ike ịkpata nsogbu iku ume dị ka ike iku ume na mkpụmkpụ ume, nke a nwere ike ịdị oke njọ ma ọ bụrụ na emeghị ngwa ngwa ahụike.
Nsogbu ọzọ dị njọ nke ụkwara nta bụ ọrịa Parkinson. Ndị ọrịa nwere TB nwere nnukwu ihe ize ndụ nke ịmalite ọrịa Parkinson, ọrịa akwara ozi nke na-akpata mgbaàmà dị ka ịma jijiji na ihe isi ike ịkwaga. Ndị nchọpụta kwenyere na e nwere njikọ dị n'etiti ụkwara nta nke Mycobacterium na mmebi nke mkpụrụ ndụ akwara na ụbụrụ nke na-eduga ná mmepe nke ọrịa Parkinson.
TB nwekwara ike ibute mmetụta mmetụta uche na nke mmụọ. Ọtụtụ ndị ọrịa nwere TB na-enwe nchekasị, ịda mbà n'obi, na ịnọpụ iche n'etiti ọha mmadụ. Mmetụta uche nke ọrịa ahụ nwere ike ime ka ọ daa njọ na ọnọdụ izugbe nke ndị nwere TB na mmetụta ọjọọ na ndụ kwa ụbọchị.
Ọ dị mkpa na a na-agwọ ụkwara nta nke ọma iji gbanarị mgbagwoju anya a. Ndị ọrịa kwesịrị ịgbaso nri dị mma, na-aṅụ ọgwụ ndị a na-enye ọgwụ mgbe niile ma na-agbaso ndụmọdụ ahụike iji hụ na mgbake ha ma belata ihe ize ndụ nke nsogbu.
Ụkwara nta na-ebute ọnwụ?
Ajụjụ a nwere ike iwelite nchegbu nye ọtụtụ ndị na-arịa ụkwara nta. Ma azịza ya abụchaghị ee. N'ezie, a pụrụ iji nri gwọọ ụkwara nta nke ọma ma gbochie ya ịmalite n'ọkwa dị njọ nke na-eduba ọnwụ.
Mgbe mmadụ nwere ụkwara nta, nzọụkwụ kacha mkpa maka mgbake bụ ịmalite ọgwụgwọ kwesịrị ekwesị na ịgbaso nri dị mma na nke ziri ezi. Onye ọrịa kwesịrị iri nri ndị nwere vitamin na mineral ndị na-ewusi ọgụ ya ike ma nyere ya aka ịlụso ọrịa ọgụ. E kwesịrị izere nri ndị nwere abụba na eghe eghe, ihe ọṅụṅụ dị nro, na oke shuga, n'ihi na ha na-ebelata usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ ma na-emetụta mgbake nke onye ọrịa ahụ n'ụzọ na-adịghị mma.
Ndị nwere ụkwara nta kwesịkwara ịṅụ ọgwụ ndị a na-enye ọgwụ mgbe nile ma mechaa oge ọgwụgwọ nke dọkịta na-agwọ ahụ kwuru. Ịghara ịrapagidesi ike na ọgwụgwọ nwere ike iduga n'ihe ize ndụ dị ukwuu nke ọganihu ọrịa na nsogbu.
N'ozuzu, site na ịgakwuru dọkịta, ịgbaso nri dị mma, na ọgwụgwọ mgbe niile, ndị nwere ụkwara nta nwere ike imeziwanye ohere mgbake ha ma zere nsogbu siri ike.
Ụkwara nta ọ na-apụta na nyocha ọbara?
Ụkwara nta bụ ọrịa na-efe efe nke nje bacteria Mycobacterium kpatara. Mgbe mmadụ nwere nje bacteria a, ọrịa ahụ nwere ike ịmalite ma na-emetụta ngụgụ na akụkụ ahụ ndị ọzọ. Otu ụzọ a na-esi achọpụta ụkwara nta bụ site na nyocha ọbara ụlọ nyocha.
Agbanyeghị, nsonaazụ nyocha ọbara dị mma abụghị ụzọ ziri ezi isi chọpụta ụkwara nta. Nyocha ọbara nwere ike ịba uru n'ịchọpụta ọnụnọ nke ọrịa mycobacterium, mana o zughị ezu iji kwado nchoputa ahụ. Nnwale ndị ọzọ nwere ike ịdị mkpa iji kwado ọnụnọ ọrịa ahụ.
Yabụ, ọ bụrụ na enwere obi abụọ na ị nwere ụkwara nta, ọ kacha mma ịkpọtụrụ dọkịta ọkachamara ga-enyocha ọnọdụ gị wee nye iwu nyocha ndị dị mkpa maka nyocha ziri ezi. Ị kwesịrị ịma na ọgwụgwọ maka ụkwara nta na-ejikarị ọgwụ mgbochi ụkwara nta ruo ogologo oge yana nleba anya oge ụfọdụ iji hụ na nzaghachi na ọgwụgwọ.
Kedu mgbe ị ga-aṅụ ọgwụ ụkwara nta?
Mgbe a chọpụtara na mmadụ nwere ụkwara nta, a na-enye ọgwụgwọ ụkwara nta nke gụnyere ọtụtụ ọgwụ na-egbu egbu. A na-ekpebi usoro onunu ogwu na oge ọgwụgwọ kpọmkwem dabere na njirimara nke onye ahụ.
A na-ejikarị ọgwụgwọ TB mee ihe maka ọnwa 6 ruo 9. N'ọtụtụ ọnọdụ, onye ọrịa kwesịrị ịṅụ ọgwụ TB ogologo oge iji wepụ ọrịa ahụ ma gbochie ya ịlaghachi.
Ọ dị mkpa ichetara onye nwere TB ka ọ na-aṅụ ọgwụ ha n'usoro oge yana mgbe niile. Ịwụfe doses nke ọgwụ ma ọ bụ ịkwụsị ya n'oge nwere ike ibute mmepe nke ụdị na-eguzogide ọgwụ na ọrịa ahụ ịlaghachi.
Ọbụna mgbe agbakechara site na TB, mmadụ kwesịrị ịga n'ihu na-agbaso ntụziaka ahụike na ịnweta nlekọta ahụike mgbe niile iji jide n'aka na ọrịa ahụ agaghị alaghachi.
A na-ebute ụkwara nta site na mmetụ aka?
Ụkwara nta bụ ọrịa na-efe efe nke ụdị nje a na-akpọ Mycobacterium ụkwara nta na-ebute. Ọ bụ ezie na a na-ebutekarị TB site n'ikuku mgbe onye bu ọrịa ụkwara ma ọ bụ uzere, a pụkwara ibunye ya site na mmetụ aka.
N'ozuzu, iso onye nwere TB na-akpakọrịta na-enweghị nchebe zuru oke, dị ka ikpuchi mkpuchi kwesịrị ekwesị, bụ ohere ibunye ọrịa ahụ. Enwere ike ibufe nje bacteria site na imetụ elu emetọọ dị ka arịa a na-ekekọrịta, dị ka efere ma ọ bụ ngaji.
Mana ọ dị obere ka a na-ebunye ụkwara nta naanị site na imetụ aka, na-esoghị onye butere ọrịa ahụ mgbe niile. Ị kwesịrị ịkpachara anya dị mkpa iji zere ibute ụkwara nta, ọ kacha mma ịgbaso usoro nke ụlọ ọrụ ahụike kwuru. Ọ bụrụ na ị na-eche na ị nwere ụkwara nta, a na-atụ aro ka ị gaa na dọkịta maka nyocha nke ọma na ọgwụgwọ nke ọnọdụ ahụ.
Ụkwara nta na-agbasa ngwa ngwa?
Influenza, oyi, oyi, na ọrịa ndị ọzọ na-efe efe na-agbasa ngwa ngwa n'etiti ndị mmadụ, ma ụkwara nta na-ewerekwa otu n'ime ọrịa ndị a na-agbasa ngwa ngwa?
N'ezie, ụkwara nta bụ ọrịa na-efe efe na-adịghị ala ala nke na-adịghị agbasa ngwa ngwa dị ka ọrịa nrịanrịa dị ka influenza. Ọrịa ụkwara nta na-agbasa site na nje TB ndị na-akpata ọrịa bụ́ ndị na-esi n’ikuku bufe ndị ọzọ site n’ikuku, na-abụkarị mgbe onye bu ọrịa ahụ kwara ụkwara, uzere, ma ọ bụ ọbụna kwuo okwu n’olu dara ụda ma na-achụpụ ụmụ irighiri mmiri na-ebu nje ndị ahụ.
Ma, echegbula onwe gị, n'ihi na mgbasa nke ụkwara nta na-adabere n'ọtụtụ ihe, dị ka ikuku ikuku na-adịghị mma n'ebe ndị mmadụ juru, usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ na-adịghị ike, na nchebe na-adịghị mma site na ọrịa. Ya mere, ọ dị mkpa ịgbaso usoro mgbochi, mee ka usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ sie ike, ma hụ na ikuku ikuku dị mma iji belata mgbasa nke ụkwara nta.
